17 września 1939 r. walczącą z niemiecką agresją Polskę zaatakowała od wschodu Armia Czerwona. Najeźdźcy podzielili między siebie strefy okupacyjne. Polacy zamieszkujący wschodnie województwa Rzeczpospolitej znaleźli się pod okupacją sowiecką i bardzo szybko stali się ofiarami terroru. Żołnierze polscy uznani zostali za więźniów i zamknięci w obozach. Na ponad 21 tysiącach oficerów dokonano zbrodni wojennej. Egzekucje te noszą wspólną nazwę Zbrodni Katyńskiej.
Polska ludność cywilna z kolei w dużej liczbie została zesłana na wschód ZSRR. Wielkie deportacje całych rodzin, a głównie kobiet i dzieci poprzedzone były licznymi aresztowaniami mężczyzn ,ojców rodzin. Represje można było podzielić na dwie grupy – obejmujące wojskowych oraz represje obejmujące ludność cywilną. Deportowanych przewożono w wagonach towarowych z zakratowanymi oknami, do których ładowano po 50 osób, a czasami więcej. Podróż na miejsce zsyłki trwała niekiedy nawet kilka tygodni. Warunki panujące w czasie transportu były przerażające, ludzie umierali z zimna, głodu i wyczerpania. Ci, którym udało się dotrzeć na miejsce zsyłki zostali poddani niewolniczej pracy, w nędzy, chorobie i głodzie. Związek Sybiraków przyjmuje, że wywieziono w sumie 1,35 mln Polaków. Ich celem była eksterminacja elit oraz ogółu świadomej narodowo polskiej ludności, miały one rozbić społeczną strukturę, dostarczając jednocześnie totalitarnemu sowieckiemu imperium siłę roboczą.
W podjętym 27 września 2013 r. przez aklamację dokumencie Izba oddała hołd wszystkim Polakom zesłanym na Syberię oraz inne tereny Rosji i Związku Sowieckiego. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej upamiętnia tych, którzy tam zginęli, tych, którym udało się powrócić do Ojczyzny, tych, którzy osiedli w różnych częściach świata, oraz tych, którzy pozostali w miejscu swego zesłania, gdzie kultywowali polskość – napisano w uchwale.
Reaktywowany w 1988 r. Związek Sybiraków od 25 lat organizuje obchody Dnia Sybiraka właśnie 17 września, kultywując pamięć o naszych rodakach zsyłanych „na nieludzką ziemię”.
źródło sejm.gov.pl
Link do strony SEJMU RP:
https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/komunikat.xsp?documentId=3C4576457BC2F9A2C12585E40048C3F3
Linki do filmów:
- „Cios w plecy. Agresja Sowiecka 17 września 1939 r. Odcinek specjalny. Świadkowie Epoki”
- „17 września 1939 ZSRR zaatakowało Polskę | Onet100”
Samorząd Uczniowski